ﻣ ﯽآرﻧﺪ داﻧ ﻪﻫﺎ ي ﺑﺰرگ و ﺑﺎﻟﯿﺪه و ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﯽ رﯾﺸـﻪ ﮐـﻪ ﻣﺎﻧﻨـﺪ    آن ﻫﯿﭻ ﺟﺎ ﻧﻤﯽ ﺷﻮد  . ﻃﺒﯿﻌﺖ :ﺗﺮ و ﺗﺎزه آن در ﺳﯿﻢ ﮔـﺮم و در اول ﺧﺸـﮏ و ﺧﺸـﮏ    آن در دوﯾﻢ ﺧﺸﮏ و ﺑﺎ رﻃﻮﺑﺖ ﻓﻀﻠﯿﻪ  . اﻓﻌﺎل و ﺧﻮاص آن :ﻣﻘﻮي ﻗﻮت ﺣﺎﻓﻈﻪ و ﻫﺎﺿﻤﻪ و ﻣﻌﺪه و ﮐﺒـﺪ  و ﻣﻔﺘﺢ ﺳﺪه ﺟﮕﺮ و ﻣﺒﻬﯽ و ﻣﺤﻠـﻞ  رﯾـﺎح  ﻏﻠﯿﻈـﻪ ﻣﻌـﺪه و اﻣﻌـﺎ    و ﻣﻘﻄﻊ ﺑﻼﻏﻢ و رﻃﻮﺑﺎت ﻏﻠﯿﻈﻪ ﭼﺴﺒﯿﺪه ﺑـ ﻪ ﺳـﻄﺢ ﻣ ﻌـﺪه و اﻣﻌـﺎ و   ﻏﯿﺮﻫﺎ و ﻣﺠﻔﻒ آﻧﻬﺎ و ﻣﻠﯿﻦ ﻃﺒﻊ و ﻣﺨﺮج ﺧﻠﻂ ﻏﻠﯿﻆ و رﻃﻮﺑـﺎت  دﻣﺎﻏﯽ و ﺣﻠﻖ و ﺑﺮودت اﻋﺼﺎب و ﺟﻬﺖ ﻓﺎﻟﺞ و ﮐﺮم ﻣﻌﺪه و ﯾﺮﻗﺎن ﺳﺪي و ﺗﻘﻄﯿﺮاﻟﺒﻮل ﺣﺎدث از ﺑﺮودت و ﺿﻌﻒ آﻻت ﺑـﻮل  و اﺳـﻬﺎل  ﮐﻪ از ﻓﺴﺎد ﻏﺬا ﺑﺎﺷﺪ و ﺟﻬﺖ رﻓﻊ ﺳﻤﻮم  ﺣﯿﻮاﻧﯽ و ﺗﺴﮑﯿﻦ ﺗﺸﻨﮕﯽ ﺑﻠﻐﻤﯽ و ﺑﺎ ﻧﺒﺎت و ﮐﻨـﺪر  ﺟﻬـﺖ رﻓـﻊ ﻣﻀـﺮت ﻣﯿـﻮه     ﻫـﺎ ي ﺗـﺎزه و  رﻃﻮﺑﺖ ﻣﻌﺪه و ﺑﺎ زرده ﺗﺨﻢ ﻣﺮغ ﻧﯿﻤﺒﺮﺷﺖ ﺟﻬﺖ ازدﯾـﺎد ﻣﻨـﯽ و   ﻏﻠﻈﺖ آن و ﺑﺎ ﺗﺮﺑﺪ ﻣﺴﻬﻞ رﻃﻮﺑﺎت ﻣﻔﺎﺻﻞ و ﺳﺎﻗﯿﻦ و ﻣﻌﯿﻦ ﻗـﻮت  ﻣﺴﻬﻠﻪ ﺗﺮﺑﺪ و ﺑﺎ ﺧﻮﻟﻨﺠﺎن و ﭘﺴﺘﻪ ﺟﻬﺖ ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺑﺎه از اﺳﺮار اﺳﺖ و اﮐﺘﺤﺎل آن ﺟﻬﺖ ﻏﺸﺎوه و ﺳﺒﻞ و ﺑﯿـﺎ ض و در دﻫـﺎن داﺷـﺘﻦ   آن راﻓﻊ ﺗﺸﻨﮕﯽ ﺑﻠﻐﻤﯽ و ﺿﻤﺎد آن ﺟﻬﺖ ﺗﻘﻮﯾﺖ اﻋﻀﺎ و ﮐـﺰاز و رﻓـﻊ   رﯾﺎح و ﺑﻮاﺳﯿﺮ و اوﺟﺎع ﺑﺎرده و ورم ﺑﺎرد ﺑﻠﻐﻤـﯽ و ﻣـﺎ  ﯾﯽ و رﯾﺤـﯽ  ﺧﺼﯿﻪ و ﺳﺎﯾﺮ اﻋﻀﺎ و ﺑﺎ دو وزن آن ﺣﺮﻣﻞ اﻗﻮي اﺳﺖ در ﺗـﺄﺛﯿﺮ و  ﺑﻪ دﺳﺘﻮر ﻣﺎﻟﯿﺪن ﺳﻔﻮف ﺧﺸﮏ آن و ﮔﺮم ﻧﮕﺎﻫﺪاﺷـﺘﻦ  آن ﻣﻮﺿـﻊ  ﮐﻪ ﻫﻮاي ﺳﺮد ﺑﺪان ﻧﺮﺳﺪ و ﺑﻪ دﺳـﺘﻮر ﺑـﺎ ﻧﺼـﻒ وزن    آن رازﯾﺎﻧـﻪ  ﺧﺸﮏ ﻧﺮم ﮐﻮﺑﯿﺪه ﺑﯿﺨﺘﻪ و ﺑﺎ زرﻧﺒﺎد ﻧﯿﺰ.    . ﻣﺼﻠﺢ آن ﻋﺴﻞ و روﻏﻦ ﺑﺎدام ، ﻣﻀﺮ ﺣﻠﻖ ﻣﻘﺪار ﺷﺮﺑﺖ آن :ﺗﺎ دو درم  . ﺑﺪل آن :دارﻓﻠﻔﻞ اﺳﺖ و ﺟﻮارش و ﻣﺮﺑـﺎي  آن در ﻗﺮاﺑـﺎدﯾﻦ  ذﮐـﺮ  ﯾﺎﻓﺖ و ﺿﻤﺎد ﺗﺮ و ﺗﺎزه ﻧﺮم ﺳﻮده آن ﺟﻬـﺖ داءاﻟﺜﻌﻠـﺐ   و ﺗﺤﻠﯿـﻞ  اوارم رﯾﺤﯿﻪ و ﺑﺎرده ﻣﺎﯾﯿﻪ و ﺗﺴﮑﯿﻦ اوﺟﺎع ﺑﺎرده ﻧﺎﻓﻊ و ﻧﻮع ﮐﻮﻫﯽ آن ﻗﻮي ﺗﺮ و ﮔﻮﯾﻨـﺪ  ﭼـ ﻮن آن را ﻧـﺮم ﺑﮑﻮﺑﻨـﺪ و ﺑﭙﺰﻧـﺪ و ﺑـﺮ آب     ﮔﻮﺷﺖ ﺑﭙﺎﺷﻨﺪ و ﺑﺨﻮرﻧﺪ ﺟﻬﺖ دﻓﻊ اوﺟﺎع ﻣﻔﺎﺻﻞ و اﻣﺮاض ﺑﺎرده رﻃﺒﻪ و اورام ﺑﺎرده ﻧﺎﻓﻊ و ﺑﻪ دﺳـﺘﻮر ﻃـﻼي ﺧﺸـﮏ    آن و ﯾـﺎ  آب ﺗﺎزه آن و ﻧﯿﺰ ﻧﻮع دﯾﮕﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد در ﻫﻨﺪ و ﺑﻨﮕﺎﻟـﻪ  ﮐـﻪ آن را اﻧﺒـﻪ   ﺳﻮﻧﺘﻪ ﻣﯽ ﻧﺎﻣﻨﺪ و ﺑﻮ ي اﻧﺒﻪ ﺧﺎم از آن ﻣﯽ آﯾﺪ اﯾﻦ ﻧﯿﺰ ﻗﺮﯾﺐ ﺑـ ﻪ اول اﺳﺖ در ﻣﺰاج و ﺧﺎﺻﯿﺖ و ﺗﺮ و ﺗﺎزه اﯾـﻦ را اﮐﺜـﺮ ورق ﮐـﺮده ﺑـﺎ     ﻧﻤﮏ و آب ﻟﯿﻤﻮ ﭘﺮورده ﺑﻌﺪ از ﻃﻌﺎم ﺑﺮاي ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻫﺎﺿﻤﻪ و ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺰه دﻫﺎن اﻧﺪك اﻧﺪك ﻣﯽ ﺧﻮرﻧﺪ و ﺧﻮﺷﺒﻮ و ﻟﺬﯾﺬ ﻣـﯽ  ﺑﺎﺷـﺪ و از  ﻧﻮع اول ﻧﯿﺰ ﺗﺎزه آن را ورق ﮐﺮده ﺑﻪ دﺳﺘﻮر  ﺑـﺎ ﻧﻤـﮏ وآب ﻟﯿﻤـﻮ    ﭘﺮورده و ﯾﺎ ﺧﺸﮏ آن را ﮐﻮﺑﯿﺪه و ﺑﯿﺨﺘـﻪ ﺑـﺎ ﻧﻤـﮏ و آب ﻟﯿﻤـﻮ     ﺧﻤﯿﺮ ﮐﺮده اﻗﺮاص ﻣﯽ ﺳﺎزﻧﺪ و ﺑﻪ دﺳﺘﻮر ﺗﻨﻘﻞ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ  .